Vocht problemen bestrijden

Vocht problemen

Ongeveer 18% van de woningen in Nederland heeft te kampen met vochtproblemen. Enkele herkenbare verschijnselen daarvan zijn vochtplekken, ongedierte zoals pissebedden of zilvervisjes maar ook schimmelvorming of een muffe lucht. De maximale hoeveelheid waterdamp die in de lucht opgenomen kan worden is afhankelijk van de temperatuur. Hoe hoger de temperatuur, hoe meer water er in de lucht zit. Doorgaans is de relatieve luchtvochtigheid in de winter hoger dan in de zomer. Echter bevat de lucht in absolute termen gezien, meer vocht, dan ’s winters. Wanneer de temperatuur daalt of als de waterdamp stijgt dan is de lucht op een gegeven moment verzadigd. Op dat moment is 100% relatieve luchtvochtigheid behaald, of spreekt men van een dauwpunt. Het teveel aan vocht gaat dan condenseren en laat zich zien als druppelvorming of natte plekken en wordt een koudebrug genoemd.

Er zijn nadelen aan zowel een lage luchtvochtigheid als een hoge luchtvochtigheid. Een lage luchtvochtigheid geeft uitdroging van de slijmvliezen van de bovenste luchtwegen. Een verhoging van het stofgehalte in de lucht kan daar nog extra irritaties aan toevoegen.

Te hoge luchtvochtigheid verhoogt de microbenverspreiding. En condensatie op koude oppervlakken verlagen het warmtecomfort. Ook de (bouw)materialen in de woning hebben veel te leiden van een hoge luchtvochtigheid. Het behang komt los van de muren, het stucwerk wordt aangetast en laat los, schimmelvorming ontstaat en meer warmtegeleiding (met als gevolg warmteverlies naar buiten) vindt plaats.

Bovenstaand staat omschreven wat de gevolgen zijn van een hoge of lage luchtvochtigheid in een gebouw. Maar wat zorgt daar nou precies voor en belangrijker nog, wat kunnen we eraan doen om dit te voorkomen? Hieronder worden de meest voorkomende oorzaken van vochtoverlast benoemd incl. de oplossing die hiervoor geboden kan worden.

Optrekkend vocht of bodemvocht

Het water wordt door de droge grond omhoog getrokken d.m.v. capillaire werking. Wanneer dat vocht de kelderbodem raakt dan is het mogelijk dat men een vochtige kelder krijgt.Zelfs als er geen water in de kelder of kruipruimte zichtbaar is dan kan er door verdamping alsnog een vochtig klimaat ontstaan. Ook in de muren zelf kan sprake zijn van optrekkend vocht. Grondwater of zakwater vindt dan een weg omhoog via fundering of (kelder)muren.

Als oplossing voor dit soort problemen is een afdichtingsysteem vanaf de buitenzijde altijd het beste. De betreffende muur en/of fundering dient dan ontgraven en gereinigd te worden. Vervolgens wordt een naadloos afdichtingsysteem aangebracht. Wanneer vanaf de buitenkant het probleemgebied niet bereikt kan worden dan behoort injecteren nog altijd tot de mogelijkheden.

Vochtige kruipruimte

Een vochtige kruipruimte kan ook een oorzaak zijn van vochtproblemen. De lucht in woonkamers met een betonvloer is namelijk voor ongeveer 10% tot 50% gevuld met lucht vanuit de kruipruimte. Dit komt door openingen in de vloer van onder andere leidingen en het kruipruimteluik. De reden dat een vochtige kruipruimte ontstaat heeft te maken met een hoge grondwaterstand, doorslag van regenwater of een slechte ventilatie.

Een makkelijke en relatief goedkope manier om het vochtige klimaat in de kruipruimte terug te dringen is het plaatsen van ventilatieroosters. De leiding loopt vanuit de kruipruimte naar boven/buiten toe zodat er luchtverplaatsing plaatsvind in de kruipruimte.

Doorslaand vocht

Vooral bij oudere woningen kan er regen doorslaan via de buitenmuren. Dit kan ook voorkomen door het gebruik van slechte bouwmaterialen en een verkeerde verbinding tussen binnen- en buitenspouwbladen of opstaand en/of gescheurde voegen. Puin in de spouw kan ook een belangrijke factor zijn als het gaat om doorslaand vocht. Aan de buitenkant is doorslaand vocht vaak te herkennen doordat er vochtplekken op de buitenmuur zichtbaar blijven. Aan de binnenkant uiten de vochtproblemen zich vaak doordat verf of stucwerk aangetast raakt of dat er schimmel ontstaat.

Een groot deel van de problemen kan voorkomen met betrekking tot doorslaand vocht kan voorkomen worden door de gevels te impregneren. Hierdoor ontstaat een vloeistofdichte en toch dampopen systeem. Voordat er geïmpregneerd wordt, dient eerst het voegwerk gecontroleerd te worden op beschadiging of scheurvorming. Dit moet dan van te voren hersteld worden. Mocht er puin in de spouw liggen dan is dit te zien door met een endoscoop op diverse punten in de gevel te kijken. In het puin gelokaliseerd, kan het puin verwijderd worden door enkele stenen weg te kappen. Verder is het altijd goed om voldoende luchtcirculatie in de spouw te creëren. Dit kan door het aanbrengen van spouwroosters.

Scheurvorming door vocht of kieren in betonnen elementen

Vaak zijn wanden en kelders in veel moderne woningen en gebouwen gemaakt uit prefab-elementen. Al deze elementen moeten gekoppeld worden en dat is dan net waar de zwakke plekken dan ontstaan. Ook kan door werking of verzakking, scheurvorming ontstaan. Deze zwakke plekken, aansluitingen en scheuren kunnen ook watervoerend zijn. Dat wil simpelweg zeggen dat er water van buiten naar binnen getransporteerd wordt. Dit kan grondwater of zakwater zijn.
Ook hier geldt dan dat voor dit soort problemen een afdichtingsysteem vanaf de buitenzijde altijd het beste is. De betreffende muur dient dan ontgraven en gereinigd te worden. Vervolgens wordt een naadloos afdichtingsysteem aangebracht. Wanneer vanaf de buitenkant het probleemgebied niet bereikt kan worden dan behoort injecteren nog altijd tot de mogelijkheden. Er wordt dan onder hoge druk een vocht-reactieve injectie hars in het betonnen element aangebracht.

Vochtproblemen tips

1. Lucht kort maar krachtig omdat dat minder energie dan een voortdurende ventilatie door een kleine opening of door kieren.

2. Hoe harder het waait, hoe meer lucht ventilatieroosters en spouwroosters door laten. Houd daar rekening mee met de openingsstand.

3. Raamventilatoren en afzuigkappen zuigen niet alleen ongewenste geurtjes weg, maar ook warme lucht. Gebruik ze daarom zo kort mogelijk.

4. Zet een centraal afzuigsysteem op een continue afzuiging.

5. Plaats een afvoerrooster in de keuken of het toilet bij voorkeur boven in het vertrek aan de noord- of oostgevel. Bij een rooster in de zuidwestgevel zal de wind vaak in het rooster blazen en daardoor zullen de luchtjes zich juist door de woning verspreiden.

6. Zorg naast een beheerst afvoersysteem altijd voor voldoende toevoer van verse lucht door een raampje, luikje, ventilatierooster of -schuif.

7. De kamers 10 minuten luchten als het een beetje waait is al voldoende. Dan is de meeste binnenlucht al vervangen door verse buitenlucht. Draai wel ruim van tevoren de radiatorkranen dicht of zet de thermostaat laag.

8. Te weinig ventileren kan een overmaat aan vocht en schimmelvorming geven. Te veel ventileren maakt in de winter de lucht te droog.

9. Zorg dat de relatieve vochtigheid tenminste tussen de 35 en 75 % ligt. Een te lage relatieve vochtigheid kan worden verbeterd door een luchtbevochtiger aan te brengen en in mindere mate door waterbakjes aan de radiatoren te hangen. Een te hoge relatieve vochtigheid kan worden verbeterd door kort maar krachtig te ventileren of te luchten.

10. Gasapparaten en openhaarden verbruiken zuurstof uit de lucht en hebben als ze in bedrijf zijn, voortdurend frisse lucht nodig. Daardoor moeten er genoeg ventilatieopeningen aanwezig zijn.
11. Wanneer de hele woning kierdicht is dienen wel genoeg ventilatieopeningen aanwezig te zijn.